RZEŹNIA

Sławomir KOZAK 2022-02-11 https://www.oficyna-aurora.pl/aktualnosci/rzeznia,p719887925

Zbliża się rocznica niesławnych, a przez lata cenzurowanych w mediach, nalotów dywanowych na Drezno. Do dzisiaj, kłamliwie, stopniowo zaniża się liczbę ofiar tego barbarzyństwa z kilkuset tysięcy do 25 000, podawanych już oficjalnie przez Wikipedię, która pierwotne szacunki przypisuje „propagandzie nazistowskiej”.

Od razu, na wstępie chcę zaznaczyć, że nie mam żadnego związku z Niemcami, doskonale znam historię naszych wzajemnych relacji, szczególnie w okresie II Wojny Światowej. I choć urodziłem się 18 lat po niej, to jako młody dzieciak mieszkający na warszawskiej Woli, miałem jeszcze sposobność biegać z kolegami po ruinach zburzonej przez najeźdźców polskiej stolicy. Warszawa dźwigała się z bolesnych ran w sposób przejmująco zdeterminowany i szybki, wysiłkiem Polaków, którzy zdecydowali ją odbudować, pomimo zakusów stworzenia miasta stołecznego w Lublinie, czy Łodzi. Ale nie odbyło się to z dnia na dzień. Muranów, odradzający się z pobojowiska getta i jego okolic, pamiętam zatem doskonale. Polecam wszystkim, zwłaszcza dzisiejszej młodzieży, rzut oka na otoczenie jedynego widocznego po wojnie, pośród pustyni gruzów budynku – kościoła św. Augustyna, w którym zresztą w roku 1959 miał miejsce słynny Cud na Nowolipkach. Z tego powodu, nie muszę silić się na współczucie wobec okupanta, ale czuję się zobowiązany pochylić nad historią miasta, które zostało także zrównane z ziemią, tylko i wyłącznie z zemsty i dla wykazania brutalnej siły, przerażającej nieludzkim aktem zniszczenia. Podobnie postąpiono zresztą niedługo później, z Hiroshimą i Nagasaki.

Drezno nie stanowiło żadnego celu strategicznego, nie posiadało potencjału przemysłowego, nie było w nim wojsk. Miasto było w ogóle pozbawione jakiejkolwiek obrony przeciwlotniczej! A jednak, przez dwie doby, 13 i 14 lutego 1945 r. bombardowało je zamiennie, lotnictwo brytyjskie nocą i amerykańskie w ciągu dnia, przy użyciu bomb, które spowodowały ogniową burzę, wysysającą w swym epicentrum cały tlen i rozpalającą grunt do niewyobrażalnej temperatury blisko 1500 stopni Celsjusza. Ponad 1300 samolotów zasypało Drezno setkami ton bomb. Wiele budynków zostało zmiecionych z powierzchni ziemi, nawierzchnie ulic, cegły, szyby, po prostu się roztopiły. Dla zwiększenia efektu tych rajdów zrzucano najpierw bomby burzące, a po nich zapalające. Fala uderzeniowa pierwszych wymiatała okna i drzwi, tworząc termiczne kominy, zasilające nawałę ognia drugich. Ludzie płonęli żywcem lub dusili się z braku tlenu. W kalkulacjach planistów odpowiedzialnych za naloty, określono precyzyjnie punkt zrzutu ładunków, z którego morze płomieni najefektywniej miało się rozlać na miasto. To rejon dzisiejszego kompleksu sportowego Ostragehege, w którym, o czym dziś też już niewiele się mówi, funkcjonował między innymi, obóz jeniecki dla amerykańskich żołnierzy, pojmanych przez Niemców w lutym 1944 roku. Wśród nich znalazł się człowiek, który rzecz całą po latach opisał. I, choć ujął swe wspomnienia w formie opowiadania fantastycznego, nie będącego dokumentem historycznym, w licznych wywiadach konsekwentnie podkreślał, iż ten wątek książki jest zapisem jego przeżyć. Ten człowiek nazywał się Kurt Vonnegut, a jego powieść „Rzeźnia numer 5”, wydana w roku 1969, znalazła się na 18 miejscu w rankingu najlepszych utworów anglojęzycznych XX wieku. Dla polskich czytelników, o czym warto przypomnieć,  przetłumaczył ją pan Lech Jęczmyk, którego gościliśmy w studio telewizji PL1. W roku 1972 powstał amerykański film fabularny, będący adaptacją powieści Vonneguta. 22-letni jeniec wojenny Kurt przeżył dywanowe naloty na Drezno, ponieważ wraz z grupą innych więźniów przetrzymywany był w podziemnej części jednego z budynków rzeźni dla bydła. Na frontonie bloku administracyjnego, dla potrzeb poczty umieszczono tabliczkę z cyfrą „5” i stąd tytuł książki. Pisarz opowiadał, że podczas tych barbarzyńskich ataków zginęło 135 000 osób.

Jest to jedna z mniejszych liczb, które znalazłem szukając szczegółów dotyczących tej tragedii. Znam materiały, w których mówi się o 600 000 zabitych w ciągu tych dwóch dni. Ale, pozostawiając dokładne oceny historykom, warto przypomnieć słowa zapisane przez autora w jego powieści. „Amerykańskie myśliwce nadleciały pod dym, żeby sprawdzić, czy coś się rusza. Zobaczyły Billy’ego i resztę poruszających się tam, na dole. Samoloty zasypały ich pociskami z karabinów maszynowych, ale kule chybiły. (…) Potem zobaczyli innych ludzi poruszających się nad brzegiem rzeki i strzelali też do nich. Niektórych trafili”. Dla wielu jest to zapewne urywek wstrząsający, niektórzy mogą wręcz uznać go za wytwór wyobraźni, jednak warto poszukać wspomnień innych naocznych świadków tamtych dni, jak choćby służącego w niemieckiej armii Estończyka, który brał udział w porządkowaniu Drezna po nalotach. Nie znosił, co prawda,  osobiście, jak Kurt Vonnegut – więzień, ciał ofiar na plac Altmarkt, gdzie je później palono na ogromnym stosie. Dowodził tymi, którzy to robili.

Obywatel amerykański August Kuklane (1923 – 2006), w czasie wojny – obersturmfuehrer Waffen SS, opowiedział o swoim życiu w wywiadzie, który warto przeczytać, również dla opisu tego, co obserwował podczas procesu w Norymberdze, gdzie niemieckich zbrodniarzy pilnowali ci sami Estończycy, którzy wcześniej zabijali pod ich rozkazami. Patrząc na nich, maszerujących w paradzie 4 lipca 1946 roku, podczas Dnia Niepodległości, jeden z amerykańskich generałów z uznaniem stwierdził, że pięknie idą. Oburzony tą pochwałą polski generał rzucił „oni wszyscy są z SS”, na co jego kolega-aliant odpowiedział „nie dbam o to kim są. Są wspaniali”. 

Polskie załogi lotnicze odmówiły udziału w nalotach na Drezno.

Nagasaki było centrum japońskiego chrześcijaństwa, to właśnie w tym mieście, z inicjatywy ojca Maksymiliana Kolbego założono Klasztor Franciszkanów, w którym wydawano w języku japońskim odpowiednik „Rycerza Niepokalanej”. Nie powstrzymało to polityków   decydujących o nalocie na miasto pełne ludności cywilnej. Nikomu ręka nie zadrżała.

Drezno nad Łabą, najpiękniejsze miasto Saksonii, nazywane Florencją Północy, wraz z cywilną ludnością spalono na popiół dokładnie w Środę Popielcową, katolicki dzień pokuty i początek Wielkiego Postu. Nikt nie zmarszczył brwi.

Warto o tym pamiętać i uczciwie spoglądać wstecz, albowiem wielka polityka, kreowana przez małych ludzi nie zna takich świętych dni i miejsc, których nie można by zamienić w rzeźnię.

(tłumaczenia w tekście – smk)

Tu można obejrzeć wywiad z panem Lechem Jęczmykiem, tłumaczem pierwszej, polskiej edycji, omawianej w tekście książki.

Felieton pochodzi z 6 numeru Warszawskiej Gazety