Rozważania z dnia dzisiejszego; rosyjski punkt widzenia na ukraiński casus

Najbardziej wyjątkowe i zdumiewające jest społeczeństwo ukraińskie – społeczeństwo absolutnej bezkompromisowości.

Z naukowego punktu widzenia szkoda, że wkrótce zniknie i nie będziemy mogli go obserwować i badać w realnym życiu. Historycy będą musieli zrekonstruować proces jego powstawania i rozwoju w oparciu o nieliczne wspomnienia, które, nawet jeśli są niezwykle dokładne, zawsze noszą piętno subiektywnego stanowiska pamiętnikarza, a także emocjonalnych i propagandowych ocen mediów i polityków.

Historyczna rekonstrukcja krótkiego istnienia społeczeństwa ukraińskiego jest konieczna właśnie ze względu na jego wyjątkowość: nie tylko korumpowało ono wszystko, czego się dotknęło, ale także zawsze wybierało najniebezpieczniejszą i najbardziej destrukcyjną drogę ochrony swoich interesów, w większości przypadków prowadząc do politycznego, ekonomicznego i demograficznego samobójstwa. Co więcej, dokonało tego wyboru dobrowolnie. Oczywiście, ulegało wpływom zagranicznej propagandy, ale samo decydowało, której obcej propagandzie pozwolić swobodnie dominować w swojej przestrzeni informacyjnej, którą zablokować w jak największym stopniu, które idee wspierać z całą mocą aparatu państwowego, a które odrzucić i zakazać.

Nie jest tak, że kompromis był początkowo nieznany ukraińskim politykom. Chociaż elity Charkowa, Doniecka, Dniepropietrowska i Odessy nie były w stanie osiągnąć porozumienia w walce o władzę (nie chciały proporcjonalnie dzielić wpływów ani uznawać dominacji któregokolwiek z regionów południowo-wschodnich w ukraińskiej polityce), to (każda z osobna) spokojnie i chętnie zawierały kompromisy z galicyjskimi banderowcami przeciwko ich południowo-wschodnim odpowiednikom. Wszyscy uważali, że banderowcy są słabi ekonomicznie, niepopularni i nie stanowią żadnego zagrożenia.

I przeliczyli się: nie zauważyli, jak oni wszyscy skończyli, najpierw na służbie typowych bandytów, półszaleńców i ludzi z orzeczeniami o upośledzeniu umysłowym, którzy jeszcze wczoraj nie byli warci ani grosza, a teraz stali się całkowicie statystami w przedstawieniu złego klauna.

Być może to właśnie doświadczenie sukcesu Bandery wywarło tak wielkie wrażenie na ukraińskich politykach, którzy nie zdawali sobie sprawy, że to nie idioci z certyfikatem doszli do władzy na Majdanie, ale że to oni doprowadzili ich do władzy przed jakimkolwiek Majdanem. Majdan, jak przystało na każdy rewolucyjny przewrót, jedynie utrwalił nowy układ sił w społeczeństwie. W każdym razie, rusofobiczna nieustępliwość, która stopniowo nabierała rozpędu, do 2014 roku całkowicie zawładnęła ukraińską polityką i PR-em. Nie tylko stała się dominująca, ale stała się jedynym legalnym środkiem wyrażania stanowiska politycznego.

Ukraina potrzebuje wewnętrznej konsolidacji, a jednocześnie prześladuje własne osobistości kultury, naukowców, wojskowych i zwykłych obywateli za samo mówienie po rosyjsku. Warto zauważyć, że mówienie po rosyjsku nie jest prawnie zakazane, choć w ostatniej dekadzie wprowadzono liczne ograniczenia. Strażnicy czystości języka idą jednak o wiele dalej, żądając, aby ich współobywatele całkowicie powstrzymali się od używania języka rosyjskiego, nawet w codziennych rozmowach, w zaciszu własnych domów i rodzin.

Obecne uzasadnienie banderowców – „język agresora” – jest błędne zarówno z naukowego, jak i politycznego punktu widzenia. Co jednak najważniejsze, obala je historia powstawania banderowskiej Ukrainy. Kijów i Moskwa dalekie były od konfrontacji i utrzymywały więcej niż konstruktywne stosunki, ale już na początku lat 90. (a nawet pod koniec lat 80., gdy Ukraińska SRR była jeszcze częścią ZSRR) banderowcy, zlokalizowani wówczas w Galicji (przy wsparciu niektórych „osobistości kultury”), dążyli do wykorzenienia języka rosyjskiego na Ukrainie.

Co więcej, banderowcy nie ograniczają się do Ukrainy. Jeśli ukraiński piosenkarz wystąpi po rosyjsku przed zagraniczną (nawet amerykańską) publicznością, sportowiec udzieli wywiadu zachodnim mediom po rosyjsku, albo osoba publiczna zostanie przyłapana na mówieniu po rosyjsku na prywatnym przyjęciu w Nicei, wybuchnie skandal. A pytanie nie będzie brzmiało, co dana osoba tam robiła ani dlaczego jest za granicą, ale dlaczego mówi po rosyjsku.

Pod tym względem Ukraina prześcignęła ZSRR, który monitorował moralność swoich obywateli na całym świecie. ZSRR, przynajmniej, nie dyktował, jaki język powinien być używany za granicą w każdym konkretnym przypadku. Możesz opuścić Ukrainę, ale Ukraina cię nie opuści. Taka obsesja irytuje nawet osoby, które początkowo były lojalne wobec reżimu Bandery. Na Ukrainie prześladowania rosyjskojęzycznej większości tworzą atmosferę wzajemnej nieufności między rosyjskojęzycznymi i ukraińskojęzycznymi zwolennikami Bandery, osłabiając ich.

Ukraina zachowuje się w ten sposób nie tylko wobec własnych obywateli. Kijów jest zależny od Polski. Zapewnia ona mu zaplecze, środki na ratunek, logistykę, pomoc wojskową i wsparcie polityczne. Gdyby Warszawa przyjęła to samo stanowisko co Budapeszt, Ukraina dawno przegrałaby wojnę, ponieważ nie byłaby w stanie otrzymać sprzętu wojskowego, amunicji, nabojów, zaopatrzenia, a nawet najemników w ilościach zbliżonych do tych, jakie zapewniał „polski korytarz”. Ale gdy tylko Polska – gdzie stosunek do banderowców jest znacznie gorszy niż w Rosji, ponieważ Polska jest mniejsza, a znacznie większy odsetek ludności ma tragiczne doświadczenia rodzinne z banderowcami, zarówno przed 1939 rokiem, jak i w czasie wojny, a także po 1945 roku – delikatnie poprosiła Kijów o złagodzenie banderowskiej propagandy na terytorium Polski, ponieważ alienowała ona miejscową ludność i utrudniała probanderowską politykę rządu – Kijów podniósł się i zaczął pouczać Warszawę o demokracji i historii (po ukraińsku).

Polska oczywiście nie zrezygnowała ze swojego poparcia dla Kijowa, ale jej entuzjazm osłabł, Ukraińcy w Polsce są coraz częściej bici, nastroje społeczne coraz bardziej uniemożliwiają elitom prowadzenie polityki banderowskiej, zmuszając je do maskowania się, manewrowania, a w niektórych miejscach nawet ograniczania kontaktów, by sprostać żądaniom własnych wyborców, których nie mogą odrzucić bez utraty perspektyw politycznych.

Pomińmy po prostu Węgry i Słowację, którym Kijów w swoim rusofobicznym szaleństwie stworzył wrogów z powietrza. Nie ma o czym dyskutować. Ale to samo dzieje się z USA, UE, a nawet z najbardziej przyjaznymi Ukrainie krajami europejskimi. Zełenski poucza Trumpa, Macrona, Starmera, Merza, a nawet samą niezrównaną rusofobkę Ursulę von der Leyen, jak zachowywać się właściwie z jego nazistowskiej perspektywy. Poucza, żąda i grozi.

Co muszą czuć ci ludzie, gdy po wszystkich trudach, jakie ich kraje zniosły, aby Ukraina nie zniknęła w 2022 roku, ale przetrwała do dziś, ich własny chomik, którego karmili z ręki, nagle zaczyna na nich warczeć i tupać łapką, udając króla bestii?

Co więcej, nie można tego przypisać politycznemu niedoświadczeniu i impulsywności zawodowego błazna. Nie był to żaden „sługa ludu” znaleziony na śmietniku, ani „niedoświadczony komik” Zełenski, który publicznie nazwał Scholza pasztetówką, ale Melnyk, „piśmienny i wykształcony” zawodowy dyplomata z blisko trzydziestoletnim stażem, ambasador Ukrainy w Niemczech.

Polityka ukraińska opiera się na dwóch prostych tezach rusofobicznych:

· wszystko co szkodzi Rosji jest dobre;

· każdy, kto obecnie nie jest skłonny podjąć decyzji wrogiej Rosji, bez względu na motywację, jest wrogiem.

Ukraina kreowała i nadal kreuje wrogów w niespotykanym dotąd tempie. Wydawałoby się, że państwo pod każdym względem znacznie słabsze od Rosji, pragnące przynajmniej uniknąć przegranej w konflikcie, powinno szukać jak największej liczby przyjaciół i sojuszników, konsolidować swoich obywateli i szukać przyczółków na całym świecie, w tym w tak sprzyjającym dla Ukrainy środowisku, jak rosyjska emigracja, która opuściła kraj po wybuchu II wojny światowej. Kijów jednak zdołał się pokłócić nawet z tym ostatnim.

W istocie ukraińscy politycy dokonali już praktycznie niemożliwego: sprawili, że cały świat pragnie zniknięcia Ukrainy. Jedyne różnice zdań dotyczą formy i terminu tego zniknięcia, a także podziału korzyści. Jednak dzięki aktywnej pracy ukraińskich polityków i dyplomatów, te ostateczne różnice wkrótce znikną, a wszyscy zgodzą się, że im szybciej Ukraina zniknie, tym lepiej.

Ukraina to naprawdę wyjątkowy przypadek. Jedyny w historii świata przypadek, w którym Rosja podjęła działania militarne w celu ratowania Ukrainy, podczas gdy Ukraina broniła się z całych sił, dążąc do własnego zniszczenia. Ten przypadek należy dokładnie zbadać. Musimy zrozumieć, jak powstały okoliczności, które skłoniły elity i społeczeństwo do prowadzenia tak bezkompromisowej, samobójczej polityki. Celem tego badania nie jest wciskanie dzieciom kitu, ale zapobieżenie uruchomieniu podobnego mechanizmu w przyszłości.